Met ingang van 2024 is de verplichte controle op de VOG door de accountant komen te vervallen. Hiervoor in plaats daarvan kunt u als onderwijsinstelling aan de accountant een vrijwillige opdracht geven voor de controle op de tijdige aanwezigheid van de VOG.

Met ingang van 2024 dient een verantwoording van de tijdige aanwezigheid van de VOG in het bestuursverslag aanwezig te zijn. De Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs (RJO) wordt hiervoor nog aangepast. Vooruitlopend op definitieve aanpassing en ondertekening door de minister geven we inhoudelijke wijzigingen hieronder alvast door.

Opnemen in het bestuursverslag

Tabel tijdige verantwoording  verklaring omtrent het gedrag

Hierbij moet aangeven worden of u aan de accountant opdracht gegeven heeft om de werkzaamheden uit te voeren, zoals die zijn opgenomen in bijlage IV bij het Onderwijsaccountantsprotocol inzake de tijdige aanwezigheid van de VOG in het verslagjaar. Het bestuur licht eventueel toe waarom een VOG niet of niet tijdig aanwezig is geweest en wat het beleid gericht op tijdige aanwezigheid van de VOG inhoudt. Deze toelichting is niet verplicht.

Verplichting

Deze plicht met betrekking tot de VOG geldt voor de volgende personen:

Primair onderwijs (WPO en WEC):

• Leerkrachten;
• Personen die onderwijsondersteunende werkzaamheden verrichten;
• (Adjunct) Directeuren;
• Personen belast met tussenschoolse opvang.

Voortgezet onderwijs (WVO):

• Alle personen met een benoeming

Middelbaar Beroepsonderwijs (WEB)

• Docenten
• Personen die onderwijsondersteunende werkzaamheden verrichten
• Overige personeelsleden

In het HO geldt geen VOG-plicht.

VOG voor vrijwilligers

Een VOG is in beginsel niet verplicht voor vrijwilligers, met uitzondering van degene die toezicht houdt tijdens de tussenschoolse opvang waarvoor wel een VOG nodig is. Het maakt daarbij niet uit of de vrijwilliger slechts incidenteel of periodiek op de school is. Als schoolbestuur kunt u overigens wel altijd zelf bepalen dat u van vrijwilligers toch een VOG willen ontvangen. Maar dit is niet wettelijk verplicht. Personen, waarvoor de VOG niet wettelijk verplicht is, moeten niet in bovenstaande verantwoording meegenomen worden.

Het ministerie OCW is van plan om kleine instellingen (= instellingen met een totale baten van ten hoogste € 15.000.000) de mogelijkheid te geven om een compact bestuursverslag in de jaarverslaggeving op te nemen.

Hier zal er binnenkort een aanpassing plaats vinden in de nieuwe Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs (RJO). De verwachting is dat het compact bestuursverslag al vanaf 2024 toe te passen is.

Vrijstellingen

Voor de volgende bepalingen zal naar verwachting vrijstelling worden gegeven:

• een aantal bepalingen uit BW 2 Titel 9 afdeling 7 artikel 391 en
• een aantal bepalingen uit RJ 400, RJ 640 en RJ 660.

Onveranderd

De bepalingen uit de RJO en uit de specifieke onderwijs wet- en regelgeving die betrekking hebben op het bestuursverslag blijven onveranderd van toepassing voor kleine instellingen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de

• continuïteitsparagraaf,
• maatschappelijke thema’s,
• verantwoording volgens de Regeling beleggen, lenen en derivaten OCW 2016

Let op, het compact bestuursverslag mag alleen in het funderend onderwijs toegepast worden en niet in het middelbaar beroepsonderwijs en het hoger onderwijs. Het is nog even afwachten wanneer de RJO definitief is aangepast.

Van 3 tot en met 14 februari kunnen scholen subsidie aanvragen voor het versterken van de basisvaardigheden. Dit geldt alleen voor scholen die niet eerder middelen hebben ontvangen uit de subsidieregeling basisvaardigheden. De PO-Raad is teleurgesteld dat nu slechts een deel van de scholen een beroep kan doen op extra middelen, en blijft pleiten voor structurele financiering voor álle scholen.

Deze subsidie maakt onderdeel uit van het Masterplan Basisvaardigheden. De hoogte van de subsidie is 615 euro per leerling over schooljaar 2025/2026 en 2026/2027. Scholen in Caribisch Nederland krijgen voorrang. Verdere toekenning vindt plaats op:

• Regulier basisonderwijs: op volgorde van de hoogste naar de laagste achterstandsscore op peildatum 1 februari 2024, zonder drempel per leerling per vestiging;
• Gespecialiseerd onderwijs: op volgorde van het hoogste naar het laagste aandeel leerlingen met een niet-Nederlandse culturele achtergrond per vestiging zoals berekend door DUO op peildatum 1 februari 2024. 

Tweede ronde voor prioriteitsscholen

Voor zogenoemde prioriteitsscholen (scholen die van de Inspectie van het Onderwijs het oordeel ‘zeer zwak’ of ‘onvoldoende’ hebben gekregen) volgt een tweede ronde. Zij kunnen van 1 september 2025 tot en met 12 september 2025 subsidie aanvragen. Prioriteitsscholen moeten gebruikmaken van ondersteuning van onderwijscoördinatoren van het ministerie van OCW (voorheen basisteams). Die voorwaarde geldt niet voor overige scholen.

Structurele financiering vanaf 2027

Het ministerie is voornemens deze middelen vanaf 2027 structureel uit te keren volgens het nieuwe instrument van ‘gerichte bekostiging’. Hiervoor is een wetswijziging nodig. Over dit wetsvoorstel loopt momenteel een internetconsultatie. 

PO-Raad blijft kritisch

“Het versterken van de basisvaardigheden is een belangrijke opgave voor het onderwijs. Dit vraagt om een structurele aanpak over de hele linie. Wij betreuren het dat het ministerie langer dan nodig vasthoudt aan losse subsidies”, stelt Freddy Weima, voorzitter PO-Raad. 

Weima ziet dan ook uitdagingen rond de totstandkoming van het Herstelplan Onderwijs: “Wanneer het ons lukt om binnen het Herstelplan tot gezamenlijke afspraken over de basisvaardigheden te komen, dan zullen hier structurele middelen tegenover moeten staan. Je kunt als sector niet duurzaam verbeteren wanneer de ene school wel middelen ontvangt en de ander niet. Dan kunnen we in eerste instantie alleen gefaseerd en met een deel van de scholen aan de slag met het Herstelplan. Dit wordt onderwerp van de vervolggesprekken met de partners en het ministerie van OCW.”

Meer informatie? 

Subsidieregeling verbetering basisvaardigheden voor scholen
Gewijzigde Subsidieregeling verbetering basisvaardigheden voor prioriteitsscholen 2024

(Bron: PO-Raad)